Syrop ryżowy - czy ma coś wspólnego ze zdrowym ryżem?

Syrop ryżowy to kolejny coraz popularniejszy zamiennik cukru dodawany jako słodzik do wielu produktów z półki "zdrowa żywność". Już na wstępie Wam powiem, ze nie znajdzie się na szczycie mojej listy zamienników cukru - wartości odżywcze syropu ryżowego są naprawdę znikome. 

Ogólnie nie brzmi źle - syrop produkowany z brązowego, super zdrowego ryżu, a jeszcze jeśli na opakowaniu będzie napis "ekologiczny" to już w ogóle cudownie - pozornie samo zdrowie. Przyjrzymy się jednak bliżej.

Wady syropu ryżowego:

• składa się zasadniczo z samych cukrów (glukoza, maltoza, maltrioza)
• może zawierać szkodliwy arsen, więc szczególnie nie polecam dla niemowląt i dzieci
• posiada wysoki indeks glikemiczny (bliski 100 - czyli taki sam jak czysta glukoza)
• może zawierać gluten ze słodu jęczmiennego, jeśli jest dodawany do produkcji (chociaż istnieją producenci nie stosujący słodu jęczmiennego, wówczas produkt jest bezglutenowy)

Zalety syropu ryżowego:

• niska cena
• produkt wegański
• nie zawiera fruktozy
• może stanowić źródło łatwo przyswajalnej glukozy, jeśli jest taka potrzeba
• zawiera śladowe ilości wapnia, magnezu, cynku i witamin z grupy B

Proces produkcji syropu ryżowego jest podobny do produkcji innych słodów zbożowych.

Brązowy ryż jest fermentowany z użyciem enzymów w celu rozbicia skrobi znajdującej się w ziarnie. Następnie podgrzewanie i filtracja prowadzi do powstania płynu o konsystencji syropu. W czasie produkcji może być dodawany do ryżu słód jęczmienny (zawierający gluten) więc czyni go nieodpowiednim dla osób na diecie bezglutenowej. 

Wartość odżywcza syropu ryżowego to przede wszystkim cukry (monosacharydy, disacharydy i trisacharydy). Syrop ryżowy zawiera ok 3% glukozy, 45% maltozy i 50% maltriozy. Te wartości mogą się zmieniać w zależności od metody produkcji i stopnia obróbki enzymatycznej zawartej w ryżu skrobi (amylozy). Syropy ryżowe mogą zawierać różne proporcje glukozy (skrobia rozłożona całkowicie), więcej dwucukru maltozy (złożony z dwóch cząsteczek glukozy) a także maltriozy (zawiera 3 cząsteczki glukozy). Generalnie po rozłożeniu w przewodzie pokarmowym syrop ryżowy dostarcza nam głównie glukozy. Różnica w porównaniu z samą glukozą jest taka, że organizm poddaje ten syrop działaniu enzymów trawiennych i dopiero wtedy glukoza wchłaniana jest do krwi - więc poziom glukozy nie wzrasta tak gwałtownie, jak po spożyciu samej glukozy. Syrop ryżowy mimo że produkowany jest ze zdrowego, brązowego ryżu praktycznie nie zawiera żadnych wartości odżywczych poza cukrami. Może zawierać śladowe ilości wapnia i potasu witamin z grupy B, zawiera też minimalną ilość białka. 2 łyżki syropu ryżowego zawierają ok 110 kcal..

Prowadzano badania nad zawartością szkodliwego arsenu w różnych produktach spożywczych, wykazano że syrop ryżowy zawierał stosunkowo dużą ilość tego pierwiastka. Arsen czasem w śladowych ilościach występuje w  ryżu, który pobiera arsen z gleby. Przykładowo wykazano znacznie wyższe stężenie arsenu w batonikach musli zawierających syrop ryżowy niż w podobnych batonikach opartych o inny słodzik. A przez to, że syrop ryżowy jest tani i uznawany za lepszy niż cukier, znajduje więc zastosowanie (niestety) niektórych produktach dla dzieci jak batoniki, ciastka, napoje.
Oczywiście jeśli sięgniecie po syrop ryżowy raz na jakiś czas, to nic się nie stanie, ale jeśli w Waszej diecie znajduje się dużo ryżu w różnej postaci, to wtedy przynajmniej zamiast syropu ryżowego zastosujcie inną substancję słodzącą.

U nas syrop ryżowy przez długi czas nie miał wstępu do kuchni, przede wszystkim ze względu na alergię na ryż, którą miał Aleks. (Na szczęście już wyrósł z alergii na ryż, więc zdarza nam się sięgnąć po produkty zawierające syrop ryżowy, staram się jednak ograniczać ich ilość do minimum). Syropu ryżowego należy unikać przy alergii na ryż, należy także zachować ostrożność przy alergii na gluten, gdyż jak wspominałam może zawierać gluten pochodzący ze słodu jęczmiennego. Dla bezglutenowców można zaopatrzyć się w bezglutenowy syrop ryżowy.

Warto przeczytać inne posty o zamiennikach cukru - do tej pory omówiłam syrop z agawy, który mimo dobrego marketingu wypadł bardzo kiepsko oraz syrop klonowy, który uznaję za całkiem dobry wybór.