Gwiazda betlejemska - alergiku uważaj.

Gwiazda betlejemska, zwana też poisencją, to piękna ozdoba świąt Bożego Narodzenia. Ja bardzo lubię ten kwiat i często pojawia się w naszym domu przed świętami. Warto jednak wiedzieć, że nie jest on w pełni bezpieczny dla alergików, a do tego może powodować zatrucie - należy do rodziny wilczomleczowatych. Ostrożność więc należy zachować jeśli w domu są małe dzieci i lub zwierzęta - szczególnie koty, które lubią czasem skubać rośliny domowe. Wiem, że już jest po świętach, ale może jeszcze u kogoś w domu zostały te rośliny, przy dobrej pielęgnacji potrafią ładnie wyglądać nawet kilka miesięcy.

Alergia na gwiazdę betlejemską?

Poisensja posiada niestety alergeny wspólne z często uczulającym lateksem - występuje więc alergia krzyżowa z lateksem. W poisencji występują alergeny krzyżowe do alergenów lateksu - Hev b 6.01 i Hev b10. Lateks, pozyskiwany z drzew kauczukowych, uczula niestety dość często - najczęściej powoduje alergię kontaktową, ale zdarzają się też wstrząsy anafilaktyczne, ataki astmy, katar sienny i inne objawy uczulenia. Dlatego osoby uczulone na lateks zdecydowanie nie powinny mieć kontaktu z tą rośliną - 40% osób uczulonych na lateks reaguje alergią też na gwiazdę betlejemską. Bardziej uczulające są czerwone liście niż zielone.
Opisywano nawet przypadki uczulenia u niemowląt np. dwoje niemowląt z AZS, które okazały się być uczulone na lateks. Gdy dotknęły liści poisencji wystąpił u nich wstrząs anafilaktyczny. Co ciekawe, po kontakcie ze smoczkami lateksowymi miały znacznie mniej nasilone objawy alergii. Po postawieniu diagnozy usunięto z otoczenia niemowląt przedmioty lateksowe oraz oczywiście kwiaty i objawy AZS zdecydowanie się zmniejszyły.
Problemem może być też pojawienie się alergii u pracowników kwiaciarni czy sklepów ogrodniczych, a nawet marketów, w których w grudniu pojawiają się duże ilości tych kwiatów. Jeśli jesteś alergikiem i pracujesz w takim miejscu, a podczas przestawiania czy pielęgnowania tych kwiatów obserwujesz jakieś niepokojące objawy, poproś kogoś żeby przejął te obowiązki.

Masz alergię na lateks, a goście przynieśli poinsecję jako świąteczny podarek? 

Zdecydowanie poproś o zostawienie jej za drzwiami lub wyniesienie na balkon, wytłumacz że nie chcesz w święta jechać do szpitala, a nie wiesz jak zareagujesz na ten kwiat. Goście powinni zrozumieć, a dzięki temu święta spędzisz w pełni bezpiecznie. Opisano w literaturze właśnie taki przypadek - kobieta, która po otrzymaniu poisensji wylądowała w szpitalu z wstrząsem anafilaktycznym.

Alergia na pleśń a gwiazda betlejemska.

Drugim problemem związanym z obecnością poinencji w domu alergika to fakt, że ta roślina lubi wilgoć, a wilgotna ziemia w doniczce sprzyja rozwojowi pleśni - które także są częstą przyczyną alergii. Obecność pleśni i jej zarodników jest wysoce niewskazana w domu alergika. Dlatego ja gwiazdę betlejemską po świętach wywożę do koleżanki...ale moje gwiazdy praktycznie nigdy nie przeżywają dłużej niż 2 tygodnie, więc problem sam się rozwiązuje ;-) Sama mam tylko kilka niezbyt lubiących wilgoć sukulentów, które całkiem nieźle się trzymają mimo niezbyt dobrej opieki.

Czy gwiazda betlejemska jest trująca?

Tak, ale nie tak bardzo ;-). Zawiera związki cyjanogenne, kwas euforbonowy, euforbinę. Najczęstsze objawy jej szkodliwego działania to podrażnienie i stan zapalny skóry po kontakcie z jej sokiem, natomiast spożycie jej liści lub innych fragmentów rośliny może spowodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe, wymioty, rzadziej poważniejsze zatrucie oraz podrażnienie błony śluzowej w jamie ustnej. Na szczęście poważne zatrucia zdarzają się bardzo rzadko, Powinno się jednak trzymać tę roślinę z dala od zasięgu małych dzieci, ponieważ kolorowe liście mogą być dla nich bardzo interesujące, a jeśli ktoś zjadłby fragment roślinny należy zgłosić się do szpitala.

Jeśli bardzo lubicie wygląd gwiazdy betlejemskiej i nie wyobrażacie sobie świąt bez tej rośliny - możecie kupić sztuczny kwiat - obecnie sztuczne kwiaty są często wykonane w tak dokładny sposób, że trudno się powstrzymać żeby ich nie podlewać :) A ryzyko wywołania alergii praktycznie zerowe.

Przeczytaj też:

Piśmiennictwo:
Aydin O1 et al, Allergic sensitization to ornamental plants in patietns with allergic rhiniis and asthma, Allergy Asthma Proc, 2014 
de Jong NW, Occupational allergy caused by flowers, Allergy 1998
Ibanez et al, Asthma inuced by latex from Christmas flower (Euphorbia pulcherrima,), Allergy 2004
Kimata H., Anaphylaxix by poinsettia in infants with atopic eczema, Allergy 2007